Trong bối cảnh hiện nay, Công nghệ số đã và đang tác động trực tiếp đến đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội, nếu không ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ sẽ không đáp ứng và theo kịp đà phát triển. Do đó, xây dựng nông thôn mới thông minh sẽ là giải pháp biến thách thức thành cơ hội, giúp đạt được trạng thái cân bằng phát triển giữa vùng nông thôn và đô thị để tiến kịp đà phát triển của Đất nước. Xây dựng nông thôn mới có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc. Vì vậy, xây dựng xã nông thôn mới thông minh là tất yếu khách quan của quá trình phát triển nông thôn.

2. Nội dung xây dựng xã nông thôn mới thông minh

- Chính quyền xã:

+ Ứng dụng các phần mềm dùng chung với cấp huyện, cấp tỉnh (phần mềm quản lý văn bản có ứng dụng chữ ký số để trao đổi văn bản điện tử liên thông 4 cấp, hệ thống thư điện tử, hệ thống một cửa điện tử,...) để tạo sự đồng bộ, thống nhất và liên thông trong hệ thống chính quyền.

+Triển khai ứng dụng công nghệ nhằm hỗ trợ thêm cho các hoạt động chỉ đạo, điều hành của chính quyền xã như: Phần mềm quản lý tài sản, phần mềm tài chính - kế toán, phần mềm quản lý nhân sự,....

+Thiết lập trang thông tin điện tử riêng của xã để cung cấp thông tin về các hoạt động của chính quyền xã, tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của người dân và quảng bá về hình ảnh, các nét văn hóa đặc trưng của xã.

+ Cán bộ, công chức xã tăng cường sử dụng công nghệ số trong công việc, giao tiếp với người dân thông qua các phương tiện truyền thông số, mạng xã hội của Việt Nam,… Chính quyền, công chức xã thực hiện giao tiếp, tương tác với người dân thông qua các công cụ công nghệ số như sử dụng loa truyền thanh thông minh không dây; ứng dụng nhắn tin trên điện thoại thông minh, hội thoại nhóm… Thiết lập kênh giao tiếp chính thức trên các mạng xã hội của Việt Nam (Zalo, Mocha, Lotus, Gapo,…) để tuyên truyền, cung cấp thông tin cho người dân trong xã và giao tiếp, tiếp nhận các ý kiến, phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn.

- Hỗ trợ quảng bá, tiếp thị và bán các sản phẩm của địa phương trên môi trường mạng:

Hướng dẫn người dân tạo tài khoản, viết bài, chụp hình, xây dựng các video quảng bá về sản phẩm, dịch vụ để đăng trên các sàn thương mại điện tử, trên các mạng xã hội, sử dụng các phương thức thanh toán điện tử an toàn, tin cậy cho các giao dịch thương mại điện tử.

- Ứng dụng công nghệ số trong cung cấp các dịch vụ xã hội:

+Thực hiện kết nối trạm y tế của xã với hệ thống khám chữa bệnh từ xa của Trung ương để người dân trong xã được hưởng dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Hướng dẫn người dân cài đặt, sử dụng các ứng dụng tư vấn, hỗ trợ khám chữa bệnh trực tuyến để phục vụ và hỗ trợ người dân tốt hơn, giúp người dân cảm nhận được sự chuyển đổi trong môi trường mình sinh sống so với trước.

+ Cung cấp, cập nhật thông tin về các mô hình làm nông nghiệp mới như nông nghiệp sạch, nông nghiệp 4.0, nông nghiệp thông minh dựa trên công nghệ số giúp tăng cao năng suất nông sản, tiết kiệm chi phí, giảm thiểu tác hại từ các yếu tố thời tiết, môi trường…, xây dựng ứng dụng giúp truy xuất nguồn gốc và tạo dựng được thương hiệu cho sản phẩm; xây dựng môi trường xã văn minh, xanh, sạch, đẹp…

3. Tổ chức vận hành

- Đối với chính quyền và các tổ chức của địa phương, việc tổ chức vận hành các giải pháp, ứng dụng thông minh trong xây dựng xã nông thôn mới thông minh phải căn cứ vào thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận trong chính quyền cấp xã và ở bàn thôn. Điều này sẽ tạo điều kiện thuân lợi cho tổ chức đó hoàn thành nhiệm vụ, tránh chồng chéo, lãng phí, đặc biệt tránh được những phiền hà không đáng có đối với người dân.

- Đối với người dân, doanh nghiệp việc tổ chức vận hành các giải pháp, ứng dụng thông minh trong giai đoạn đầu phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn của các chủ thể liên quan. Đối với các ứng dụng liên quan đến cung cấp dịch vụ công, người dân, doanh nghiệp có thể vận hành dưới sự hướng dẫn của cán bộ, công chức cấp xã, trong trường hợp cần thiết cần có sự phối hợp của cán bộ công chức cấp trên.